Boşanma Davasının Uzaması Evlenme Hakkının İhlalidir
Anayasa Mahkemesi: "Boşanma Davasının Uzaması Evlenme Hakkının İhlalidir!"
Karar Tarihi: 14.05.2025
Başvuru No: 2022/22017
Başvuran: N. Ç. ve Diğerleri
Mahkeme: Anayasa Mahkemesi, Birinci Bölüm
Olayın Özeti
Başvuranlar, boşanma davasının yaklaşık 5 ila 10 yıl süren yargılama süreci nedeniyle yeniden evlenme hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüşlerdir. Başvurular, Anayasa’nın 20. maddesinde düzenlenen özel hayata saygı hakkı ve 41. maddesinde yer alan aile kurma hakkı ile doğrudan bağlantılıdır.
Anayasa Mahkemesi Ne Dedi?
AYM, uzun süren boşanma davasının:
-
Başvurucuların yeni bir evlilik yapma hakkını ciddi şekilde sekteye uğrattığını,
-
Devletin bu tür davaları makul sürede sonuçlandırma yükümlülüğünü yerine getirmediğini,
-
Dolayısıyla evlenme hakkının ihlal edildiğini açıkça ortaya koydu.
Mahkemenin Hukuki Değerlendirmesi
AYM, bu tür ihlallerin sadece özel hayatın ihlali olarak değil, aynı zamanda bireylerin aile kurma hakkını da engellediğini vurguladı. Kararda şu hususlara özellikle dikkat çekildi:
-
Anayasa'nın 20. ve 41. maddeleri, evlenme ve aile kurma hakkını açıkça koruma altına almaktadır.
-
Devletin görevi sadece mahkemeleri kurmak değil, bu mahkemelerin işleyişini etkin ve zamanında olacak şekilde sağlamak zorundadır.
-
Makul süreyi aşan her yargılama, bireyin geleceğe dair planlarını ertelemesine, bazen de tamamen kaybetmesine yol açabilir.
Emsal Vurgular ve İçtihatlar
Karar metninde şu emsal içtihatlara yer verilmiştir:
-
H. K., S. G., M. D., M. S. başvuruları
-
D.K. § 50-61; S.A. § 52-57; Ö.Ç. § 42-58 gibi bireysel başvuru dosyalarında verilen kararlar
Bu kararlar, yeniden evlenme hakkının salt özel hayat değil, aynı zamanda pozitif bir devlet yükümlülüğü olduğu yönündeki içtihadın pekiştirildiğini göstermektedir.
Sonuç: Devlet Makul Sürede Karar Vermekle Yükümlüdür
Anayasa Mahkemesi, devletin boşanma davalarını sürüncemede bırakması durumunda, bireylerin sadece hukuki değil, hayati ve duygusal haklarını da zedelediğini kabul etmiştir.
Başvurucuların bu uzun süreli süreçler boyunca yeni bir hayat kurma imkânı ellerinden alınmıştır. Bu da açıkça bir hak ihlali teşkil etmektedir.
Değerlendirme ve Yorum
Bu karar, özellikle Aile Mahkemelerinde süregelen yargılamaların hızlandırılması gereğine dair güçlü bir mesajdır. Artık sadece boşanmanın sonuçları değil, süreci de başlı başına bir hak ihlali olarak değerlendirilebilecek.
Bu Karar Neden Önemli?
-
Boşanma sürecinin uzun sürmesi, sadece bir dava değil bir hak kaybı meselesidir.
-
Anayasa Mahkemesi, evlenme hakkının zamanla etkisiz hale geldiğini tespit ederek devlete önemli bir uyarıda bulunmuştur.
-
Hem hukukçulara hem vatandaşlara: Aile hukuku artık sadece sonuç değil, süreç odaklı değerlendirilecek!
Detaylı karar metni için Anayasa Mahkemesi'nin resmi sitesinden 2022/22017 başvuru numarasıyla sorgulama yapabilirsiniz.
Blog yazımızı beğendiyseniz paylaşarak daha fazla kişiye ulaştırmamıza yardımcı olabilirsiniz.