Eğitimine Devam Eden Ergin Çocuğun Nafaka Hakkı
Eğitimine Devam Eden Ergin Çocuğun Nafaka Hakkı: Aile İçi Yükümlülüklerin Sınırları
Yayın Tarihi: 16 Temmuz 2025
Kategori: Aile Hukuku – Nafaka
Eğitime Devam Eden Ergin Çocuk Nafaka Talep Edebilir mi?
Türk Medeni Kanunu’na (TMK) göre, çocuk reşit olduktan sonra ana-babanın bakım yükümlülüğü sona erer. Ancak bu kuralın bir önemli istisnası, TMK m. 328/2’de düzenlenmiştir:
“Ana ve babanın bakım borcu, çocuğun ergin olmasına kadar devam eder. Çocuk ergin olduğu hâlde eğitimi devam ediyorsa, ana ve baba, durum ve koşullara göre, çocuğa yardım etmekle yükümlüdür.”
Yani ergin (18 yaşını doldurmuş) bir çocuk, eğitimi hâlâ devam ediyorsa, ailesinden yardım nafakası talep edebilir.
Yardım Nafakası mı, Bakım Nafakası mı?
Uygulamada sıkça karşılaşılan bir kavram karmaşası vardır: TMK m. 328/2 kapsamındaki bu yükümlülük sadece “yardım” mı, yoksa “bakım” niteliğinde mi?
Doktrindeki Baskın Görüş, bu nafakanın TMK m. 327 ile bağlantılı olarak soybağından doğan bir bakım yükümlülüğü olduğu yönündedir.
Yargıtay ise bazı kararlarında bunu “yardım nafakası” olarak nitelese de, içeriği itibarıyla eğitim süreci bitene kadar devam eden bir yaşam desteği olarak kabul etmektedir.
Yüksek Yargı Görüşü
- Yargıtay 3. HD, 02.03.2004, E. 2004/1445, K. 2004/1529:
“Çocuk ergin olmasına rağmen eğitimi devam ettiğine göre, ana ve babanın bakım, eğitim ve korunması için gerekli giderleri karşılama yükümlülükleri devam etmektedir.” - Yargıtay 3. HD, 23.02.2004, E. 2004/1453, K. 2004/1195:
“Üniversite öğrencisi olan reşit çocuğun nafaka talebi, yardım nafakası niteliğindedir. Mahkemece bu niteliğin yanlış değerlendirilmesi hükmü bozmaz; ancak düzeltilerek yardım nafakası verilmesine karar verilmelidir.” - Yargıtay 3. HD, 21.11.2005, E. 2005/12531, K. 2005/12163:“Reşit olan küçük eğitime devam ediyorsa, bizzat kendisi TMK m. 328/2 ve m. 364 uyarınca yardım nafakası talebinde bulunabilir.”
Ayrıca bkz.:
– Y. 3. HD, 14.02.2008, E. 2007/19979, K. 2008/2019
– Y. 3. HD, 07.10.2008, E. 2008/15718, K. 2008/16244
Bilimsel Görüşten Destek
- Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. K. Ali Sonat, bu konuda, “Ergin Çocuğa Nafaka Yükümlülüğü” başlıklı çalışmasında, şöyle demektedir:
“Eğitimi devam eden ergin çocuk için nafaka yükümlülüğü, sadece yardım değil, anayasal ve yasal düzeyde tanınmış bir sosyal sorumluluk halidir.”
Aile İçi İhmal ve Gerçek Hayat
Birçok öğrenci, ailesi tarafından desteklenmediği, hatta duygusal ve ekonomik olarak ihmal edildiği halde nafaka taleplerinde karşı tarafın “zaten yardım ettim”, “burs alıyor”, “kendi geçimini sağlayabilir” gibi savunmalarıyla karşılaşmaktadır. Ancak bu iddiaların gerçek ekonomik koşullar, psikolojik durum, ve delil (örneğin karakol ifadesi) ile desteklenmesi gerekir.
Yargı makamları, yalnızca kağıt üstünde gönderilmiş meblağlara değil, çocuğun yaşamını gerçekten sürdürebilecek bir destek mekanizmasının varlığına bakmaktadır.
Nafaka Talebi Hangi Şartlarda Kabul Edilir?
Bir üniversite öğrencisinin yardım nafakası talebi için gerekli şartlar şunlardır:
- Eğitim devam ediyor olmalı (örgün veya mesleki)
- Kendi geçimini sağlayacak ekonomik güce sahip olmamalı
- Ana-babanın mali durumu destek verebilecek düzeyde olmalı
- Talep dürüstlük kuralına uygun biçimde ileri sürülmeli
Sonuç: Devlet, Eğitimde Yalnız Bırakmaz
Eğitimine devam eden bir genç bireyin nafaka istemesi, “tembellik” değil, temel bir anayasal hakkın sürdürülebilirliği için bir koruma talebidir. Aile desteği, yalnızca barınma değil, aynı zamanda psikolojik, sosyal ve akademik gelişimin teminatıdır.
Bu nedenle mahkemeler, aile içi ilişkilerdeki görünmeyen yükleri ve ekonomik eşitsizlikleri göz önünde bulundurarak karar vermektedir.
Sık Sorulan Sorular
Aile bireyi destek vermeyi reddederse ne olur?
Mahkeme, somut durumu ve tarafların mali gücünü değerlendirerek nafaka hükmedebilir.
- Burs alıyor olmak nafakaya engel mi?
Hayır. Burslar genelde asgari yaşam masraflarını karşılamaktan uzaktır.
- Nafaka miktarını kim belirler?
Mahkeme; tarafların gelir-gider durumuna, öğrencinin yaşam koşullarına göre hakkaniyetli bir miktar takdir eder.
Hukuki danışmanlık almak isterseniz, bizimle iletişime geçin.
[İletişim Formu] – [Randevu Al] – [Nafaka Hukuku Hakkında Daha Fazlası]