Kredi Kartıyla Mail Order Siparişte Malı Alanın Parayı Geri Alması Durumu Nitelikli Dolandırıcılık Suçu
Kredi Kartıyla Mail Order Siparişte Malı Alanın Parayı Geri Alması Durumu:
Nitelikli Dolandırıcılık Suçu (TCK m.158/1-f) Kapsamında Hukuki ve Yargısal Değerlendirme
Giriş
Ticarette pratikliği nedeniyle kullanılan mail order yöntemi, kimi zaman kötü niyetli kişilerce dolandırıcılığın aracı haline getirilmektedir. Son dönemde özellikle Adana'daki bilinen bir İş Merkezi gibi ticaret yoğunluğunun fazla olduğu alanlarda ortaya çıkan bir uygulama; TCK m.158/1-f kapsamında nitelikli dolandırıcılık suçunun yeni ve sinsi bir versiyonunu gözler önüne sermektedir.
Bu makalede, söz konusu dolandırıcılık yönteminin unsurları, ceza hukuku bakımından nitelendirilmesi ve Yargıtay kararları ışığında değerlendirilmesi yapılacaktır.
Olayın Yapısı
-
Şüpheli şahıs, ticari işletmeyi arayarak ürün (çoğunlukla elektrik malzemesi) siparişi verir.
-
Ödeme için kredi kartı bilgilerini verir, işletme mail order yöntemiyle işlemi tamamlar.
-
Malzeme teslim edildikten sonra şüpheli banka ile irtibata geçerek “bilgim dışında işlem yapıldı” gerekçesiyle harcama itirazı yapar.
-
Banka, bedelin iadesini yapar; ancak ürün şüphelide kalır.
-
Sonuç olarak, hem ürün gitmiş olur hem de para işletmeye aktarılmaz.
Hukuki Değerlendirme – TCK m.158/1-f Uygulaması
Türk Ceza Kanunu madde 158/1-f uyarınca:
"Bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle..." dolandırıcılık suçunda ceza artırımı uygulanır.
Bu dolandırıcılık türü, bilişim araçlarının ve banka sistemlerinin doğrudan araç olarak kullanılması nedeniyle nitelikli dolandırıcılık kapsamında değerlendirilir.
Yargıtay Kararlarıyla Uyuşan Unsurlar
| Karar | Esas – Karar No | İçerik | Kaynak |
|---|---|---|---|
| Yargıtay 11. HD | 2020/5738 E. | Mail order işlemi sonrası “bilgim dışında işlem” savunmasıyla banka iadesi talep edilmiş; Yargıtay, banka sorumluluğunu tespit etmiştir. | kazanci.com.tr |
| Yargıtay 8. CD | 2018/11683 E. – 2020/10871 K. | Kart sahibinin bilgisi dışında mail order yapılması ve bununla çıkar sağlanması nitelikli dolandırıcılık olarak kabul edilmiştir. | kadimhukuk.com.tr |
| Yargıtay 15. CD | 2017/2007 E. – 2017/23550 K. | Hileli biçimde banka sisteminin kullanılması suretiyle ürün temini, TCK m.158 kapsamında cezalandırılmıştır. | legapro.net |
| AA Haberi (Yargıtay Kararı) | 2020 – Haber Kaydı | Bankanın POS sisteminden yapılan hileli işlem nedeniyle bankanın sorumluluğu kabul edilmiştir. | aa.com.tr |
Suçun Unsurları Açısından Analiz
| Unsur | Olayda Varlığı |
|---|---|
| Aldatma/Hile | Mail order işleminin iyi niyetli gösterilmesi, sonradan itirazla hileli kazanç sağlanması |
| Zarar ve Menfaat Unsuru | Esnaf açısından mal kaybı, dolandırıcı açısından mal ve iade edilen para |
| Bilişim Sistemi Aracılığı | Banka/kredi kurumu ve pos cihazı sistemleri araç olarak kullanılıyor |
| Organizasyon – Süreklilik | Farklı esnafa aynı yöntemin sistematik uygulanması |
Uygulamada Dikkat Edilecekler
-
Mail Order Formu: Her işlemde ıslak imzalı form alınmalı, varsa kimlik fotokopisi istenmelidir.
-
Teslimat Protokolü: Malın teslim edildiği kişi kayıt altına alınmalı (kurye imzası, güvenlik kamerası vb.).
-
Banka İletişimi: Geri ödeme taleplerinde ivedilikle yazılı bilgi istenmelidir.
-
Suç Duyurusu: Tüm delillerle birlikte TCK 158/1-f kapsamında Cumhuriyet Başsavcılığına şikayet yapılmalıdır.
Ceza Hükmü
TCK m.158 uyarınca;
“Nitelikli dolandırıcılık suçu” için 4 yıldan 10 yıla kadar hapis ve adli para cezası öngörülmüştür.
Bu tarz eylemler zincirleme şekilde veya birden fazla mağdura karşı işlenmişse ceza artırımlı uygulanacaktır.
Sonuç
Mail order ile yapılan işlemlerde ürün teslim edilip, ödeme daha sonra geri alındığında ortada hem ticaretin güveni sarsılmakta hem de açık bir suç oluşmaktadır. Bu gibi hileli işlemler artık "ticari risk" değil, doğrudan nitelikli dolandırıcılık olarak değerlendirilmelidir.
Ticaretle uğraşan her işletme, hukuken kendisini korumak için tedbirlerini artırmalı, şüpheli işlemlerde derhal adli makamlara başvurmalıdır.
Dilekçe Örneğini İncelemek İçin Tıklayınız: https://onurkucukyetim.av.tr/blog-bankacilik-sistemi-kullanilmak-suretiyle-nitelikli-dolandiricilik-suc-duyurusu-dilekcesi-ornegi-62